Geboren in 1960, algemeen directeur fotobureau Hollandse Hoogte sinds 2013.
Foto: Philip Jintes
'Het zijn toch ook vaak de fotografen zelf die de ellende veroorzaken door voor een habbekrats te fotografen.'
Na de HAVO ging Bas aan de slag als leerling journalist bij uitgeverij Sijthoff. Al snel ging zijn belangstelling uit naar de beeldredactie. Als dienstweigeraar ging hij naar de Novib en werkte er op de redactie van Onze Wereld. Daar leerde hij de fotobureaus kennen. Toen hij op een dag voor Onze Wereld een coverfoto van prins Claus zocht, kwam hij in contact met Benelux Press en Richard Kaan, de eigenaar. Ze zochten er een art director en dat leek Bas wel wat.
'Dat bleek gewoon een manusje van alles te zijn. Bij Benelux Press heb ik echt leren werken. Dag en nacht... Sales, marketing en produceren. We produceerden toen heel veel koninklijk huis en we maakten ook heel veel 'rariteiten features', dat was Richard zijn specialiteit, een vijfling bijvoorbeeld, die reportages verkochten met name heel goed in Duitsland. We ook zelf heel veel stock gaan produceren. Dat werd een groot succes.'
Benelux Press werd opgekocht door het Duitse Zefa en Bas ging mee. Daarna werkte hij bij ANP. Hij startte Hillcreek, producent van stockfotografie en World Portraits, derde-wereld portretten waarbij ook de geportretteerde bij verkoop van de foto een percentage ontvangt.
Eind 2012 fuseerden Hollandse Hoogte (HH) en Hillcreek en werd Bas algemeen directeur van HH. Met de fusie kreeg HH ook de vertegenwoordiging van Corbis, na Getty Images het grootste fotobureau ter wereld. Bas had die vertegenwoordiging van Corbis in 2010 gekregen toen de omzetten er fors terugliepen.
'Corbis is heel groot, maar van onze totale omzet is Corbis nog geen 20%. Bij Hollandse Hoogte komt het grootste deel van de omzet nog altijd van de Nederlandse fotografen. En dat moet ook zo blijven want dat is ons onderscheidende vermogen.
'Met royalty free, microstock en internet kwam er een enorme verschuiving in de markt voor commerciële fotografie. Het was niet langer een exclusief segment, alles was plotseling overal te krijgen en tegen steeds lagere prijzen. En waar zit inmiddels weer exclusiviteit? Dat zit in de redactionele markt en daar zit ook weer veel spannendere fotografie. Corbis heeft natuurlijk geweldige content voor de commerciële markt, maar met name ook voor de redactionele markt.
'Er zijn een aantal key-factors voor succes: marktleider zijn, state of the art techniek – altijd een uitdaging – en een heel zwaar accent van Nederlandse fotografie. Met dat laatste onderscheiden we ons altijd van de rest.
Je wordt dus een one-stop-shop voor alle klanten. Met Corbis en Splash hebben we het portfolio weer behoorlijk uitgebreid. Maar ook met VI images. Wat mis je nu nog bij HH? Ik zou het niet meer weten, je kunt bij ons voor alles terecht. En alles in goede kwaliteit. Want dat zit natuurlijk in de ziel van HH: die passie voor goede fotografie.'
Supermarkt
'De markt heeft steeds meer belangstelling voor kwaliteit. Op een gegeven moment was alles één pot nat. Een foto was een plaatjes dat je overal vandaan kon halen, dat was een beetje de perceptie. Natuurlijk wordt er nog steeds veel met goedkope fotografie gewerkt, maar toch is er wat aan het veranderen. Neem bijvoorbeeld Quest, daar weten ze precies waar je foto's vandaan moet halen. Heb je een foto van een plakje komkommer nodig, dan haal je dat bij Shutterstock of bij iStock en dan betaal je daar drie knaken voor. Maar heb jij de foto nodig van dat prehistorische mens in de gletsjers van Oostenrijk, dan moet je bij Corbis zijn en heb je goede historische foto's nodig dan ga je naar Spaarnestad. En daar is men ook bereid om voor te betalen. Veel minder dan vroeger, maar voor bijzondere foto's heeft men nog steeds geld over. Ook omdat een tijdschrift zich met goede fotografie kan onderscheiden natuurlijk.
'Tegen Shutterstock kunnen we qua prijs niet op, maar je zou best eens na kunnen denken over een goedkope collectie Nederlandse fotografie. Dat plakje Hollandse komkommer kunnen we ook voor weinig aanbieden en dan pak je er toch weer een stukje markt bij.
Ik zie HH nu als een portal met allerlei in-store boutiques zoals Magnum, Corbis, Spaarnestad en veel goede Nederlandse fotografen. Maar daarnaast heb je ook een kelder met restanten verkoop. De Sanoma's willen het liefst alles bij één enkele partij weghalen, dus die vragen nu ook aan ons om na te denken over een alternatief voor Shutterstock.
Prijserosie
De Utrechtse fotograaf Bas de Meijer liet onlangs weten dat hij stopte als nieuwsfotograaf, omdat hij niet langer 'voor een fooi wil werken'. Directe aanleiding was het contract dat fotobureau Novum had gesloten met TMG (Telegraaf Media Groep). Bas en zijn collega's zouden volgens die overeenkomst nog maar 30 euro per opdracht ontvangen. Bas zijn besluit leidde tot veel commotie en felle discussies over prijzen en tarieven, die steeds maar lager worden. Moet het steeds maar weer goedkoper of is de bodem bereikt?
'Prijs is heel belangrijk. Ik vind dat wij nog een goede gemiddelde prijs hebben. We zitten tussen de 80 en 100 euro per foto. Jarenlang was het zo dat als ik dacht een goede prijsafspraak te maken met een partij, onze concurrenten het een week later voor tien of twintig euro minder deden. Als bureaus hebben we mede eigenlijk gewoon de markt verziekt.
Daarnaast heeft de klant nu het geld ook niet meer. Dus de prijs daalt. Ik denk wel dat we nu wel op een punt zijn aangekomen waar we niet meer onder kunnen gaan. Dit is het, lager kan echt niet. Het houdt gewoon op.
'Aan een luchtfoto van de Amsterdamse grachten en een foto van een plakje komkommer moet je verschillende prijzen hangen. En als een fotograaf de hele ochtend buiten staat te kleumen om een portret te schieten, dat moet die foto een andere – hogere – prijs hebben, dan als die foto een jaar later weer uit het archief wordt gehaald om er een nieuw verhaal mee te illustreren. Technologisch kun je dat allemaal inrichten [in je beeldbank]. Je kunt een foto een soort houdbaarheidsdatum geven. Daar moeten we met z'n allen over na gaan denken. Tot nu toe wordt de prijs bepaald door gebruik, oplage, formaat en zo. Eigenlijk alles behalve wat er op de foto staat of hoe die foto is gemaakt.
'Wij leven bij de gratie van fotografen, dat vergeten we nog wel eens al uitgever of fotobureau. Zonder fotografen krijgen wij geen foto's binnen en de bladen ook niet. En je kunt niet voor een paar tientjes een foto laten maken.
Een rode loper foto bij de Oscars wordt natuurlijk wereldwijd verkocht, dat is anders dan een foto van een relatief onbekende Nederlandse ster. Dat onderscheid moet er komen. Anders krijg je het gewoon niet meer, wij niet, maar onze klanten ook niet.
'We zijn allemaal debet aan de ontstane situatie, de uitgevers, de bureaus en de fotografen zelf. Het is nog steeds zo dat als ik een foto verkoop voor 50 euro, dan biedt morgen iemand anders het aan voor 30 euro. En als ik het voor een euro doe, dan zijn er bureaus en fotografen die zeggen: ik doe het gratis.
We staan natuurlijk heel erg onder druk omdat de klant steeds meer de prijs is gaan bepalen. Ze vinden steeds vaker een manier om ons met z'n allen onder druk te zetten. Maar het houdt natuurlijk ergens op. Er moet een gezonde relatie zijn tussen inspanning en prijs, maar ook tussen volumes en prijs.
'Je kunt echter niet alles bij de FotografenFederatie of de NVJ neerleggen, zoals nu ook weer gebeurd in die discussie over Novum: het zijn toch echt net zo vaak de fotografen zelf die de ellende veroorzaken door voor een habbekrats te fotografen. Ze moeten ook als fotograaf zelf niet voor bijna niks gaan werken en verantwoordelijkheden nemen.
Het is daarom nu gewoon echt heel erg moeilijk om een bodem in de markt te leggen. Het is echt wild west, totaal losgeschoten.'
Veel fotografen die ik ken, zeggen dan ook: ik kap er gewoon mee, het gaat niet meer, zo kan ik niet meer werken.
Technologie
'Corbis heeft een geweldige eigen website, daar worden miljoenen dollars ingepompt en daar werken meer dan 100 mensen aan. Daar kunnen we bij HH gewoon niet tegen op, wat betreft search en keywords. Dat blijft een worsteling.
De functionaliteit en het gebruiksgemak van een portal als hollandse-hoogte.nl wordt door onze klanten natuurlijk vergeleken met Getty, Corbis of Google. Vindbaarheid blijft een belangrijk en lastig issue bij een beeldbank. Bij ons is dat de verantwoordelijkheid van de fotografen. We kunnen ze wel precies vertellen waar klanten de hele dag op zoeken. Dat is vrij plat, een Google-achtige manier van zoeken. Als fotograaf moet je zeker weten dat de woorden die een klant intikt in jouw caption of keywords terugkomen. Bij een foto van asbak bijvoorbeeld, hoort gewoon ook het woord 'rookverbod' te staan. Doe je het niet dan komt jouw asbak nooit bij een verhaal over het rookverbod te staan.
'Een goede fotograaf is een specialist in het vertalen van een thema, onderwerp of een gevoel naar een beeld. Als hij dat kan, dan moet hij ook al die woorden kunnen bedenken.. Je moet rekening houden met hoe je klanten zoeken, welke woorden ze gebruiken. Daar valt nog heel veel te winnen, daar moeten we heel veel aandacht aan besteden. Fotografen moeten daarin meedenken.
'We lopen altijd achter bij de grote internationale bureaus, ook als er straks beeldherkenningssoftware komt. De internationale bureaus hebben dat straks jaren eerder dan HH. We vragen van onze klanten dus eigenlijk een extra inspanning, maar daar staat veel tegenover. Vooral het feit dat wij met onze fotografen heel doelgericht aan het werk zijn voor de Nederlandse markt is belangrijk voor onze klanten. Getty heeft gewoon geen Holland-productie. En bij ons denkt een grote groep fotografen mee met onze klanten en kijkt ook heel breed: van bloemen, tot reizen en politiek, economie, sport, noem het maar op. Portretten, hard nieuws, achtergronden. Dat is een enorme toegevoegde waarde. Wij zijn dedicated naar de Nederlandse markt, we denken mee en bieden aan wat voor onze klanten interessant is. We zijn een hele goede partner voor onze klanten en daar maken we het verschil. Wij willen snappen wat onze Nederlandse klanten nodig hebben.
'Het kan natuurlijk altijd beter en daar blijven we ook hard aan werken. Overal zijn de beeldeditors wegbezuinigd, maar bij ons zitten ze nog. Om onze klanten te helpen. Dat kan alleen maar als je minder winst accepteert als bureau, want het is een arbeidsintensieve en dus dure service. Dat moeten we klant goed gaan uitleggen. Hoe we werken, waar we voor staan, dat is een groot verschil met het Hollandse Hoogte van vroeger.
Van print naar online
'Eigenlijk zien we nu pas de eerste serieuze initiatieven. Waar je vroeger naar één enkele foto keek, kun je nu klikken en zie je een hele serie. Dat is natuurlijk geweldig. Ik denk dat er op dat gebied heel veel gaat gebeuren, tablets, apps. Motion, video, is bij Corbis nu nog maar 5% van de omzet, maar dat gaat zeker stijgen.
'We gaan zelf ook een app lanceren, samen met de Nieuwe Pers, een dagelijkse foto feed, een kanaal waar je je op kunt abonneren.
Toekomst van de beeldbank
'Ik ken fotografen die het werk nauwelijks aankunnen. Dat zit heel veel in de opdrachtsfeer. Als je goede relaties hebt met het bedrijfsleven, met corporate, met pr of met marketing, dan is er heel veel te doen.
Opdrachten zijn ook weer een beetje een reactie op dat enorme aanbod van de beeldbanken. Waarin onderscheid je jezelf? Ik denk dat art directors weer minder met beeldbanken gaan werken. Als je onderscheidend wilt zijn, moet je dedicated fotografie inkopen. Dus het antwoord op de overkill van stock is dan toch weer opdrachtfotografie. Fotografen die goede ondernemers zijn, die pr goed doen en goed werk leveren, die hebben het echt heel druk.
'Je moet als fotograaf meer dan ooit goed nadenken over wat je doet. Je archief is niet meer je pensioen.
Door de centralisatie en de consolidatie zijn individuele fotografen [websites] steeds moeilijker te vinden en een eigen beeldbank heeft met de huidige schaal gewoon geen zin meer. Tenzij je een super, super niche hebt, maar anders moet je zorgen dat je werk terecht komt bij portals waar veel traffic en research is, je moet naar de plekken waar iedereen aan het zoeken is.
Wij zelf hebben tussen de drie en zes duizend searches per dag. Daar moet je zijn met je foto's. En niet wachten tot je met pensioen gaat, maar nu, met actueel beeld. 'Het loont dan ook echt om je foto's door gespecialiseerde bureaus te laten keyworden. Zeker weten. Je moet ook echt heel internationaal denken. Je foto's moeten in het buitenland worden aangeboden via bureaus die precies passen bij jouw onderwerpen en thema's.
'Wat de klant zoekt is heel transparant geworden. Wij gaan daar zeker dingen mee doen. Vroeger stuurde je een shootlist en een wantlist, maar nu kun je real-time zien waar op gezocht wordt. Als je dat kunt delen met je fotografen dan maak je een grote stap. Ook met trending topics van Twitter zouden fotografen veel meer kunnen doen. Je moet de hele dag visueel denken. Als je iets leest of hoort dan moet je dat meteen door vertalen in beeld.
'De omzet van de bureaus is wel in de afgelopen zes jaar gehalveerd. Er worden nu meer foto's verkocht, maar voor veel minder geld. Een ander ding is dat fotografen die echt anticiperen op wat een beeldbank nodig heeft, op 1 hand te tellen zijn. Te weinig prestige, er wordt te weinig bij stilgestaan. Opleidingen houden er geen rekening mee, willen er ook niets over horen, hebben geen idee wat het inhoudt. Vooroordelen. Over beeldbankfotografie wordt in Nederland gewoon niet structureel nagedacht.
Toekomst voor de fotograaf
'Omzetten lopen voor de fotografen allemaal terug, het aanbod wordt alsmaar groter. Toch zetten wij de deur open voor nieuw talent, want ik vind dat jonge fotografen ook gewoon bij ons een plek moeten krijgen en ik hoop dat we hen ook weer een flink stuk verder krijgen in het nadenken over beeldbankfotografie.
'Jonge fotografen kunnen zeker ook parttime professional zijn. Je moet tegenwoordig een verduiveld goede ondernemer zijn om fulltime fotograaf te kunnen zijn. En wat is nog het verschil met een amateur? Dat onderscheid was altijd al moeilijk. De 112-fotograaf was echt geen professional. Een beschermd beroep? Lijkt me in de praktijk niet te handhaven. Hopeloos. Een keurmerk? Dan krijg je nog meer middelmaat.'
Toekomst van HH
'Over 5 jaar willen we marktleider zijn, voor iedere professionele beeldgebruiker het juiste beeld hebben, een groot en zwaar Nederlands portfolio, state of the art technologie. Om daar te komen moeten we nog heel veel werk verzetten. Het bureau van nu is veel meer technology driven dan vroeger. En het is nu echt veel moeilijker dan 20 jaar geleden. Je moet veel meer met je klanten communiceren, het is veel professioneler geworden.'